وقتی که کار خراب شد
کار از همان روزها خراب شد؛ همان روز های ابتدایی.
همان روزهایی که یکی از بچه ها را گذاشتند جلوی کلاس، گچی به دستش دادند و خواستند که دوستانش را دو دسته کند.
به او یاد دادند که هر کس «تکان خورد» اسمش را زیر فهرست بدها بنویسد و هر که ساکت ماند و ساکن ماند، زیر فهرست خوب ها.
و بر واژه ی «تکان خورد» چه تاکید محکمی کردند!
او یاد گرفت که دوستانش را دسته بندی کند.
بچه ها هم یاد گرفتند که «تکان خوردن» آنها را یکی می کند از لیست بدها.
یاد گرفتند که تکان نخورند؛ حتی پیش از آمدن معلم، پیش از شروع درس، در کلاس های خسته کننده ی مدرسه های خسته کننده.
تکان نخوردن و حرف نزدن و تحمل کردن خستگی، مجوز ورود به «لیست خوب ها» شد و نسلی یاد گرفت که اجبار را بپذیرد و ساکت بماند و ساکن؛ نسلی که می خواست خوب باشد.
نسلی یاد گرفت که انسان ها را نه بر اساس نقشی که در بشریت دارند، نه بر اساس تاثیری که بر جامعه می توانند داشته باشند، نه بر اساس آنچه در مغزشان می گذرد، که بر اساس تحمل شان زیر بار زور و خستگی و خشکی و خشک مغزی، به «بد» و «خوب» تقسیم می کنند.
عده ای از بچه ها که زیرک تر بودند اما، چیز دیگری آموختند.
آموختند که می توانند تحمل نکنند و ساکت نباشند و قاعده و اجبار را نپذیرند، به شرط آن که با او که آنجا، جلوی کلاس، کنار تخته سیاه ایستاده و گچ دارد و تقسیم شان می کند، «طرح دوستی» بریزند.
این طرح دوستی، مجوزی شد برای همه چیز؛ حتی برای بد بودن ولی حضور در لیست خوب ها.
بچه ها دیدند، یاد گرفتند.
پ.ن.عکس را از ویسگون برداشتم.
